De beste kamerplanten voor in de schaduw

Als je een kamerplant voor een schaduwplek zoekt, kan je voor een uitdaging staat. Er zijn maar een aantal kamerplanten die heel goed overweg kunnen met schaduw of weinig licht. En sommige plekken zijn gewoon te donker. Want alle planten hebben licht nodig, zonder licht kunnen ze niet groeien en gaan ze (langzaam of snel) toch echt dood. De grote en kleine kamerplanten die weinig licht nodig hebben en zelfs in de schaduw vrolijk verder groeien vind je hieronder in het overzicht van de schaduwplanten voor binnen.

Wat is een schaduwplek voor kamerplanten?

Voordat je ergens planten neer gaat zetten is het belangrijk om te weten wat een schaduwplek precies is? Helaas kan ik niet zeggen: zoveel meter vanaf je raam begint de schaduw. Daar hebben namelijk veel dingen invloed op: hoe groot je ramen zijn, op welke verdieping je bent, naar welke windrichting de ramen wijzen en of er iets voor het raam staat dat het licht blokkeert. Je zal dus je eigen gevoel hierin moeten ontwikkelen. Daarom hier wat voorbeelden: een gangetje met alleen een klein raampje zal je hopelijk interpreteren als een schaduwplek. Een kamer met een raam op het noorden, heeft ook voornamelijk schaduwplekken en alleen indirect licht bij de vensterbank. Een doorzonwoning heeft vaak van direct licht bij het raam, dan een groot deel met indirect licht en veel schaduwplekken middenin de woning.

Bedenk bij het analyseren van je huis dat onze ogen zich goed kunnen aanpassen aan de lichtintensiteit, maar dat planten dat niet kunnen. Weinig licht betekent voor hen; weinig voedsel. Heb je op een plek de neiging om overdag al de lamp aan te zetten? Grote kans dat het een schaduwplek is. Wil je leren hoe je het licht in je huis kunt analyseren en de lichtbehoefte van je planten beter begrijpen? In mijn boek Een huis vol planten leer ik je aan de hand van handige tekeningen en schema’s nog veel meer over de lichtinval in je huis zodat je kamerplanten nooit meer op een te lichte of te donkere plek in huis staan.

Welke planten kunnen op een schaduwplek staan?

Ik zeg expres niet dat deze planten van schaduw ‘houden’ of dat ze hier echt gelukkig worden. Dit zijn de planten die het het best in de schaduw doen, maar als je alleen maar kijkt naar de behoeftes van de plant, dan zullen ze met meer licht nagenoeg altijd beter groeien. Zet je een plant op een schaduwplek, verwacht dan dus niet veel nieuwe groei. Maar als hij zich goed heeft aangepast, kan hij zomaar jaren die donkere hoek opvrolijken.

Een lijst met voor de hand liggende en minder voor de hand liggende kamerplanten voor plekken met weinig licht:

ZZ-plant (Zamioculcas zamiifolia)

Wie kent hem niet? Deze sterke rakker kom je overal tegen, van huiskamers tot winkels en kantoren. De Zamioculcas zamiifolia is sterk, betrouwbaar en makkelijk. Hij groeit uit grote knollen onder de grond, dus geef hem vooral niet te veel water, want dan kunnen die knollen wel eens gaan rotten. Weinig water, weinig zorg en wel een ultiem effect.

Marimo mosballen (Cladophora aegagropila)

Ondanks dat dit een mosbal wordt genoemd, hebben we hier niet te maken met mos. Deze schattige groene bolletjes zijn eigenlijk algen. Je houdt ze in een glazen vaas of vissenkom waarin ze onder water kunnen staan. Ververs één keer per week het water en spoel je mosbal zo nu en dan af. Als je bol scheef wordt, draai je hem zo nu en dan, of rol je hem weer rond in je handen.

Kwartjesplant (Aspidistra elata)

Deze plant was in Victoriaanse tijden erg populair als kamerplant. Toen waren de meeste huizen donkerder dan tegenwoordig en dit was één van de weinige planten die het goed deed. Een echte survivor dus. Tegenwoordig kom je hem niet heel vaak tegen, maar het is een prima plant voor een schaduwplek dus!

Sansevieria (verschillende soorten)

Nog een klassieker die bijna alles wel aan kan. De Sansevieria of vrouwentong is supersterk en zal het prima doen op een plek met schaduw. Je kent vast de klassieke variant met gele rand, maar er zijn enorm veel verschillende soorten verkrijgbaar tegenwoordig. Voor allemaal geldt: liever iets te droog dan te nat houden. En heb geduld met het zien van nieuwe groei.

Aglaonema

Deze plant komt in allerlei kleuren, roze, geel, oranje, wit en groen; je zou zo een regenboog aan Algaonema’s kunnen maken. De groene variant is het meest geschikt voor schaduwplekken. Bij een gekleurde variant heb je de kans dat deze meer groen wordt wanneer hij erg donker staat.

Epipremnum aureum

De Epipremnum is een alleskunner, en één van de makkelijkste en sterkste planten in mijn ervaring. Krijgt hij veel licht, dan verschijnen er mooie gele patronen op het blad. Als hij weinig licht krijgt, wordt het blad helemaal groen. En het leuke is: de Epipremnum kan je ook heel goed als hangplant binnen in de schaduw ophangen. Als je op zoek bent naar grote kamerplanten op een plek met schaduw kan je ook overwegen om de Epipremnum langs de muur te laten groeien.

Varens

Dit is natuurlijk een heel brede categorie: de varens. Maar de meeste varens kunnen goed op schaduwplekken staan. Niet alle varens zijn even makkelijk in de verzorging, vele zijn erg gevoelig voor te weinig of juist te veel water. Varens die het bij mij lang doen zijn bijvoorbeeld de Asplenium nidus (nestvaren), Davallia feejeensis (konijnenpootvaren) en de Phlebodium Aureum (blauwvaren). Als beginner blijf je beter weg van de Venushaarvaren, want die heeft veel zorg en aandacht nodig.

Hoe verzorg je planten op schaduwplekken?

Hoe minder licht een plant krijgt, hoe minder water hij verbruikt. Geef planten op schaduwplekken dus niet te veel water, je kunt in de meeste gevallen beter iets te weinig, dan te veel geven. Bij te veel water krijg je snel last van wortelrot en dat is funest voor je plant. Alleen varens moet je niet te droog laten vallen.

Verwacht ook niet veel groei aan je planten op een schaduwplek. Er is immers weinig licht en dus weinig voedsel voor je plant. Zolang je plant niet extreem veel blad laat vallen of bijvoorbeeld geel wordt, kun je er vanuit gaan dat hij er goed staat.

Veel planten die op een schaduwplek kunnen overleven, worden nóg gelukkiger als ze op een plek met indirect licht staan. Met volle zon hoef je meestal niet bij ze aan te kloppen, maar meer (indirect) licht betekent meer fotosynthese en vaak ook meer groei. Groeit jouw plant dus weinig of niet op z’n schaduwplek, dan is het de moeite waard om eens naar een lichter plekje te kijken.

Deze kamerplanten zijn geen schaduwminnaars

Sommige planten worden vaak als schaduwliefhebbers neergezet, maar zijn dat in mijn ogen eigenlijk niet. Wil je een van deze planten wel in de schaduw zetten? Hou hem dan goed in de gaten om te zien of hij zich goed kan aanpassen.

Calathea: houdt juist van indirect licht
Hoya: heeft veel licht nodig om te bloeien. Sommige soorten krijgen lichtere bladeren bij meer licht en donkerder blad op een donkere plek. Kies dus wat jij het liefst ziet: de bloemen of donkergekleurd blad
Euphorbia cactus (verschillende soorten, zijn eigenlijk vetplanten): groeit lang en dun als hij te weinig licht krijgt
Monstera deliciosa: maakt kleinere bladeren zonder gaten als hij te donker staat
Ficus lyrata: laat gemakkelijk blad vallen als hij te weinig licht krijgt
Fatsia japonica: is sowieso een lastige kamerplant, maar zal in de schaduw gemakkelijk verpieteren

Welke kamerplanten hebben geen licht nodig?

Alle planten hebben licht nodig. Er is geen enkele plant die oud zal worden zonder enig daglicht of een goede groeilamp. Licht is voedsel voor een plant, zonder licht zal een plant dus langzaam (of snel) wegkwijnen. Soms wordt een cactus aangeraden, omdat cactussen er heel lang nog goed uitzien, voordat ze in één keer instorten, of opeens al helemaal hol blijken te zijn en dus niet meer leven. Als je ergens leest over een kamerplant die helemaal geen licht nodig heeft, kun je je beter maar even achter de oren krabbelen en snel ergens anders je informatie opzoeken.

Oplossing voor schaduw: groeilampen!

Lastige donkere hoekjes in je huis zijn dus vaak een uitdaging voor je planten. Wil je planten die niet van schaduw houden toch op een donkere plek in huis plaatsen? Dan brengen groeilampen de perfecte oplossing. Hier lees je alles over groeilampen.

Leer meer over de lichtbehoefte van jouw kamerplanten

In mijn boek Een huis vol planten leer ik je alles over de lichtinval in je huis. Je leert aan de hand van handige tekeningen en schema’s het licht in je huis in alle seizoenen te analyseren, om zo je kamerplanten en hun lichtbehoeftes beter te begrijpen. Je kamerplanten staan nooit meer op een te lichte of te donkere plek: voortaan weet je precies welke plant op welke plek in je huis gelukkig wordt! Bekijk mijn boek Een huis vol planten